Polityka zagraniczna na rzecz pokoju

1. Wartości Partii Razem realizowane w polityce zagranicznej

Polityka zagraniczna Razem to polityka na rzecz pokoju. Będziemy aktywnie działać na arenie międzynarodowej na rzecz realizacji wartości takich jak wolność, solidarność, równość i sprawiedliwość. Nasza wizja polityki zagranicznej wykracza poza realizację egoistycznych, krótkowzrocznych i wąsko pojmowanych interesów państwowych. W centrum naszej polityki zagranicznej jest człowiek, a działania na arenie międzynarodowej traktujemy jako zobowiązanie wobec wszystkich ludzi na Ziemi. Wierzymy, że każdy człowiek ma prawo do życia w pokoju, wolności, dobrobycie i czystym środowisku naturalnym, a także do poszanowania swojej godności niezależnie od płci, wyznania, pochodzenia, orientacji seksualnej czy aktywności politycznej i społecznej. Dlatego szczególne znaczenie przypisujemy obronie praw człowieka i wysiłkom na rzecz zapobiegania aktom ich łamania.

Wyzwania z zakresu polityki międzynarodowej, z jakimi przychodzi się współcześnie mierzyć, wykraczają poza możliwości pojedynczych państw. Skutki zjawisk takich jak wojny, zmiany klimatu, terroryzm, zanieczyszczenie środowiska, nierówności społeczne, bieda, głód, epidemie czy masowe migracje nie znają granic państwowych i stanowią zagrożenie dla Polski, podobnie jak i pozostałych członków wspólnoty międzynarodowej. Przezwyciężenie tych niebezpieczeństw wymaga solidarnej współpracy wszystkich państw i ścisłej koordynacji działań na arenie międzynarodowej. Także w wypadku wyzwań regionalnych, działając tylko samodzielnie, nie jesteśmy w stanie zrealizować w pełni pożądanych efektów.

Polska – jako szóste co do wielkości państwo UE, posiadające ambicje do odgrywania istotnej roli w ramach jej struktur i zajmowania wiodącej pozycji w regionie – musi przyjąć szerszą perspektywę zarówno na regionalne jak i globalne wyzwania, przejąć na siebie odpowiedzialność w zakresie ich rozwiązywania i aktywnie włączyć się w kreowanie pozytywnych odpowiedzi. Będziemy prowadzić kompleksową i dostosowaną do wyzwań zglobalizowanej rzeczywistości politykę zagraniczną, która przyniesie długofalowe korzyści Polsce, Europie i Światu.

Najważniejszym narzędziem polityki zagranicznej musi być zaangażowana i przewidująca dyplomacja. Wierzymy, że wspierając dialog i przyjacielskie stosunki, można skutecznie zapobiegać różnego rodzaju konfliktom lub nie dopuszczać do ich eskalacji. Będziemy aktywnie działać na rzecz rozwoju kontaktów między państwami, narodami, a także poszczególnymi grupami społecznymi i jednostkami.

2. Polityka europejska

Opowiadamy się za pogłębieniem procesu integracji w ramach Unii Europejskiej. Jednocześnie świadomi jesteśmy problemów, jakie trapią Unię. Instytucje zarządzające Unią cierpią na deficyt demokratycznej legitymacji, w efekcie czego często bardziej skłonne są słuchać lobbystów wielkiego kapitału, niż głosu obywatelek i obywateli Europy. Procesowi integracji musi towarzyszyć pogłębiona demokratyzacja struktur unijnych i głęboka reforma mechanizmów gospodarczych. Tylko wówczas Unia Europejska będzie w stanie służyć wszystkim Europejczykom i Europejkom, gwarantować ich prawa, rozwijać europejski model społeczny, przeciwdziałać kryzysom gospodarczym i chronić obywateli przed ich skutkami. Chcemy, żeby jednym z zadań wspólnoty europejskiej było podtrzymanie różnorodności kulturowej i językowej kontynentu.

Wobec wyzwań o charakterze europejskim i globalnym musimy wykazywać się solidarnością i dążyć do konstruktywnych rozwiązań. Jedynie wtedy będziemy mogli również liczyć na solidarność naszych partnerów. W obliczu kryzysów uchodźczych, wywołanych konfliktami zbrojnymi lub zmianami klimatu, Polska powinna realizować nie tylko swoje zobowiązania polityczne, ale również etyczne. W sytuacji, w której tysiące kobiet, mężczyzn i dzieci są zmuszone uciekać ze swoich domów, nie możemy stosować zabarwionej ksenofobią i uprzedzeniami polityki zamkniętych drzwi.

Obowiązkiem Polski jest aktywne działanie na rzecz demokracji, społeczeństwa obywatelskiego i sprawiedliwych stosunków gospodarczych na świecie. Dotyczy to szczególnie naszej najbliższej zagranicy. Dlatego w przypadku Ukrainy będziemy wspierać rozwój struktur demokratycznych, pluralizmu politycznego, transformacji gospodarczej, która służyć będzie sprawiedliwości społecznej, a także dążenia społeczeństwa ukraińskiego do ograniczenia wpływów oligarchii i umocnienia swojej politycznej podmiotowości.

Opowiadając się za prawem do samostanowienia i wspierając demokratyczne siły emancypacyjne, podkreślamy z całą mocą, że wszelkie zmiany granic oraz procesy państwotwórcze muszą przebiegać w transparentnym procesie demokratycznym z poszanowaniem prawa międzynarodowego, a w ich ramach i efekcie muszą być zagwarantowane mechanizmy przestrzegania prawa człowieka.

3. Sprzeciw wobec polityki mocarstwowej

Stanowczo sprzeciwiamy się wszelkim formom imperializmu. Upatrujemy w nich źródła wielu kryzysów międzynarodowych, czego przykładem jest destabilizacja Bliskiego Wschodu, spowodowana m.in. przez nielegalną w świetle prawa międzynarodowego inwazję na Irak w 2003 roku. Z tych powodów zdecydowanie potępiamy również zaborczą politykę zagraniczną prowadzoną z pogwałceniem prawa międzynarodowego przez prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina, w tym szczególnie zbrojną agresję Rosji na Ukrainę i aneksję Krymu.

Jesteśmy przekonani, że jedynie ustanowienie sprawiedliwych stosunków handlowych między państwami umożliwi im zrównoważony rozwój, stabilność społeczną i jednocześnie przyczyni się do zapewnienia pokoju. Stanowczo sprzeciwiamy się jakimkolwiek formom neokolonialnego wyzysku względem krajów rozwijających się. Będziemy popierać i inicjować rozwiązania zobowiązujące ponadnarodowe korporacje do przestrzegania prawnych, socjalnych oraz ekologicznych standardów. Zdecydowanie protestujemy przeciwko założeniom umowy TTIP między Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi, które tych gwarancji nie dają, podkopując jednocześnie demokratyczne zasady państwa prawa. Będziemy stanowczo działać na rzecz ukrócenie procederu unikania opodatkowania przez inwestorów. Aby spełniać swoje zadanie w zglobalizowanym świecie, regulacje te muszą mieć zasięg ponadnarodowy.

4. Współpraca rozwojowa i zmiany klimatu.

Szczególne znaczenie przypisujemy również rozwijaniu współpracy rozwojowej, która musi być skierowana do państw najbardziej jej potrzebujących, na partnerskich zasadach. Uważamy, że Polska powinna silniej wpływać na kształtowanie procesów globalizacji, tak aby jej pozytywne skutki stały się udziałem wszystkich ludzi, a nie tylko wąskiej elity.

Polska musi aktywnie zaangażować się w walkę ze zmianami klimatu. Wyzwania związane ze zmianami klimatu oraz zniszczeniem środowiska naturalnego sięgają krytycznego pułapu i wymagają natychmiastowych oraz stanowczych działań. Do ich skutków należą wojny, konflikty, bieda i masowe migracje. Stąd będziemy aktywnie działać na rzecz globalnych porozumień klimatycznych, realizować ambitne cele redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz podejmować kroki konieczne do dostosowania gospodarki do wyzwań związanych ze zmianami klimatu.

5. Polityka obronna

Rozumiejąc role odgrywana dziś przez NATO w systemie zbiorowego bezpieczeństwa, jesteśmy przekonani, ze NATO nie jest narzędziem wystarczającym do zapewnienia trwałego bezpieczeństwa Polski i Europy. Opowiadamy się za odbudową i ambitnym rozwojem Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa w ramach Unii Europejskiej. Z zainteresowaniem przyglądamy się również ideom stworzenia wspólnej europejskiej armii. Kroki te miałyby na celu zagwarantowanie Europie większej niezależności i samodzielności w kształtowania polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz zwiększenie wpływów Polski na decyzje podejmowane w tym zakresie.

Uważamy, że działania na rzecz rozbrojenia i kontroli zbrojeń muszą być jednym z filarów polityki na rzecz pokoju. Dlatego aktywnie wspierać będziemy wszelkie starania na rzecz wiążących prawnomiędzynarodowych regulacji nieproliferacyjnych, kontrolnych i rozbrojeniowych. Dotyczy to zwłaszcza broni masowego rażenia, takiej, która w szczególny sposób zagraża ludności cywilnej, oraz nowych typów broni. Dążyć będziemy również do ograniczenia i zwiększania kontroli handlu bronią, szczególnie w odniesieniu do regionów zagrożonych i objętych konfliktami.

Świadomi odpowiedzialności, jaka ciąży na każdym członku wspólnoty międzynarodowej, będziemy działać na rzecz umocnienia struktur międzynarodowych dbających o utrzymanie pokoju. Najważniejszym punktem odniesienia pozostają w tym kontekście Organizacja Narodów Zjednoczonych oraz organizacje regionalne jak Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Uznając doniosłą rolę ONZ i sukcesy, jakie ta instytucja odniosła na przestrzeni ostatnich dekad, jesteśmy świadomi jej braków i konieczności reformy, aby zapewnić jej efektywność. Dotyczy to zwłaszcza Rady Bezpieczeństwa, której struktura i skład nie przystają do rzeczywistości XXI wieku. Kluczowe znaczenie przypisujemy również rozwojowi prawa międzynarodowego i instytucji takich jak Międzynarodowy Trybunał Karny, które służyłyby skutecznej ochronie praw człowieka. W tym kontekście najistotniejszy jest rozwój koncepcji „odpowiedzialności za ochronę” (Resposibility to Protect, R2P). Uważamy, że prawo międzynarodowe nie może być wymówką, ani blokadą działań zmierzających do zakończenia lub zapobieżenia ludobójstwu i polityce agresji.

Polityka zagraniczna musi na pierwszym miejscu stawiać dobro ludzi, a nie realizować interesy najsilniejszych i abstrakcyjnie rozumianą rację stanu.

Fot. United Nations Photo, na licencji BY-NC-ND 2.0

Stanowisko przyjęte przez Radę Krajową 9 lutego 2016