Stanowisko w sprawie ustawy regulującej świadczenie usług fizjoterapeutycznych

Partia Razem sprzeciwia się odwlekaniu wejścia w życie ustawy regulującej świadczenie usług fizjoterapeutycznych. Regulacja ta pozwoli zapewnić bezpieczeństwo pacjentów i pacjentek oraz umożliwi fizjoterapeutkom i fizjoterapeutom zrzeszenie się w samorząd zawodowy. Ustawy tego rodzaju stanowią niezbędny element państwa opiekuńczego.

Ważą się losy Ustawy o zawodzie fizjoterapeuty, uchwalonej przez Sejm poprzedniej kadencji w dniu 25 września 2015 r. i podpisanej przez Prezydenta RP w dniu 26 października 2015 r. Ustawa ta miała wejść w życie 31 maja 2016 r., lecz w dniu 9 lutego 2016 r. posłanka Józefa Hrynkiewicz, reprezentująca grupę posłów PiS, złożyła w Sejmie projekt Ustawy o zmianie Ustawy o zawodzie fizjoterapeuty, który ma na celu przesunięcie terminu wejścia w życie tych przepisów aż o 24 miesiące.

Trzecia pod względem liczebności grupa zawodowa zatrudniona w polskiej ochronie zdrowia – ponad 70 tysięcy polskich fizjoterapeutek i fizjoterapeutów – czeka na regulację prawną swojego zawodu. Mimo że zarówno środowisko lekarskie, jak też i osoby zajmujące się fizjoterapią czuły wielką potrzebę uregulowania zawodu fizjoterapeuty, to wypracowanie wspólnego stanowiska i osiągnięcie kompromisu zajęło aż 28 lat, a zwieńczeniem tych prac było pomyślne przeprowadzenie przez proces legislacji ustawy uchwalonej we wrześniu zeszłego roku.

O tym jak silna była potrzeba stworzenia powyższych przepisów świadczy fakt, że powołano także obywatelską inicjatywę ustawodawczą w tej sprawie, pod projektem której podpisali się pacjenci i pacjentki, sportowcy, jak też wiele lekarek i lekarzy. W dniu 5 lutego 2016 r. Rada Ministrów wyraziła negatywne stanowisko wobec obywatelskiego projektu ustawy, porównując ją z ustawą uchwaloną we wrześniu. Czytamy w nim, że: „obywatelski projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty co do zasady zawiera materię, która została już uregulowana w ustawie z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty, dlatego też Rząd nie widzi zasadności dla dalszego procedowania obywatelskiego projektu ustawy o zawodzie fizjoterapeuty”.

W sytuacji, w której Sejm uchwalił ustawę, którą podpisał Prezydent, a Rząd uznał, że nie jest zasadne procedowanie zbieżnego z nią projektu obywatelskiego, nie jest zasadne odwlekanie w czasie wejścia w życie jej przepisów. Wyrażamy obawę, że bezprecedensowa próba wprowadzenia dwuletniego vacatio legis, ma na celu opracowanie w tym czasie zupełnie nowych regulacji wypaczających już uchwalony akt prawny.

Zarówno raport NIK jak i Rzecznik Praw Obywatelskich zalecają jak najszybsze uregulowanie zawodu fizjoterapeuty – w wystąpieniu do Ministra Zdrowia ws. dostępności świadczeń rehabilitacyjnych czytamy: „Nadal nie zostały uregulowane zasady wykonywania zawodu fizjoterapeuty, co stwarza potencjalne zagrożenia dla bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów”. Pozytywne zmiany w tym zakresie powinny wejść w życie jak najszybciej, czyli wraz z już uchwaloną ustawą – w dniu 31 maja 2016 r. Dlatego nawołujemy do zaniechania starań o opóźnienie wejścia w życie tej ustawy, w szczególności przez odstąpienie od prac nad projektem ustawy wydłużającej vacatio legis.

Najwyższy czas skończyć z sytuacją, w której osoba bez fachowej wiedzy i wykształcenia może bezkarnie mianować się fizjoterapeutą – brak regulacji tego zawodu powoduje zagrożenie dla zdrowia i życia pacjentek i pacjentów, którzy dziś nie mają pewności czy trafili do gabinetu terapeuty posiadającego odpowiedni dyplom i kwalifikacje.

Ponadto brak regulacji powoduje, że osoba zajmująca się fizjoterapią nie może podjąć samodzielnej współpracy z Narodowym Funduszem Zdrowia, gdyż obecne przepisy wymagają dodatkowego zatrudnienia lekarza / lekarki ze specjalizacją z rehabilitacji medycznej. Takie rozwiązanie utrudnia dostępność do usług rehabilitacyjnych wykonywanych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.

Już od kilku miesięcy środowisko fizjoterapii przygotowuje się do wcielenia w życie planu naprawy obecnej sytuacji. Trwają przygotowania do stworzenia samorządu zawodowego, którego istnienie zagwarantuje pacjentom i pacjentkom wysoki poziom, fachowość i bezpieczeństwo świadczonych usług rehabilitacyjnych. Wejście w życie Ustawy o zawodzie fizjoterapeuty w obecnym brzmieniu zapewni wysoki i jednolity w całym kraju poziom wykształcenia fizjoterapeutek i fizjoterapeutów, który będzie weryfikowany poprzez egzamin państwowy. Każda osoba, która go zda, zostanie zapisana do Krajowego Rejestru Fizjoterapeutycznego, dzięki czemu będzie można łatwo zweryfikować kwalifikacje zawodowe konkretnego terapeuty lub terapeutki. Ustawa zapewni także wprowadzenie odpowiedzialności zawodowej, co ułatwi dochodzenie roszczeń w przypadku zaistnienia uszczerbku na zdrowiu. Samorząd zawodowy będzie miał prawo kontrolowania działalności fizjoterapeutek i fizjoterapeutów, a przypadki rażących uchybień będą rozpatrywane przez Sąd Dyscyplinarny.

Ponadto, nowe przepisy nałożą na osoby zajmujące się fizjoterapią obowiązek ciągłego doszkalania się, co pozytywnie wpłynie na jakość świadczonych przez nie usług. Fizjoterapeuci i fizjoterapeutki będą także mogli samodzielnie zapisywać pacjentkom i pacjentom niektóre wyroby medyczne, co znacznie skróci proces leczenia i rehabilitacji, a także odciąży służbę zdrowia. Większa niezależność fizjoterapeutów i fizjoterapeutek oznaczać będzie większą dostępność usług rehabilitacyjnych, a co za tym idzie krótsze kolejki na zabiegi i mniejsze koszty leczenia i rehabilitacji. Od momentu wejścia w życie tej ustawy należy monitorować praktykę jej funkcjonowania, w szczególności w zakresie współpracy pomiędzy fizjoterapeutkami / fizjoterapeutami i lekarzami / lekarkami, która jest przewidziana w art. 6 przedmiotowej ustawy. W razie konieczności będzie można wprowadzić dokładniejszą regulację tej współpracy, jednak nie można ze względu na ewentualne zastrzeżenia w tym zakresie opóźniać wejścia w życie przedmiotowej ustawy. Autonomia zawodowa fizjoterapeutek i fizjoterapeutów wprowadzona jest już w 40 krajach świata, w tym 18 krajach europejskich, między innymi w Czechach, Irlandii, Francji, Belgii, Holandii, Danii, Niemczech, Norwegii, Szwecji, Finlandii, na Węgrzech, w Rumunii czy Wielkiej Brytanii. Partia Razem uważa, że państwo powinno regulować sposoby świadczenia m.in. takich usług, które dotyczą bezpośrednio zdrowia ludzi z nich korzystających. Usługi tego rodzaju nie mogą być pozostawione jedynie zasadom wolnorynkowym, bowiem szkody wyrządzone przez niewłaściwie wykonaną usługę mogą być zbyt wielkie, by akceptować to, że z czasem „rynek wyeliminuje” takiego usługodawcę, który krzywdzi swych pacjentki lub pacjentów. Każda obywatelka i każdy obywatel mają prawo oczekiwać, że państwo zapewni należyty nadzór i weryfikację nad tymi osobami, które chcą zajmować się fizjoterapią. Uchwalone już przepisy wprowadzają dobrą mieszankę nadzoru organów państwowych i samorządu zawodowego, która pozwoli na zapewnienie wysokiej jakości usług, ale i na samorządną samoregulację.

Stanowisko przyjęte przez Radę Krajową 25 lutego 2016