Stanowisko w sprawie nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym

Razem z niepokojem obserwuje działania rządzącej partii zmierzające w stronę autorytaryzmu. Takim działaniem jest w naszej ocenie uchwalenie nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

7-go lipca 2016 roku Sejm uchwalił nową ustawę o Trybunale Konstytucyjnym opartą na propozycjach PiS. Wcześniej posłowie odrzucili poprawki zgłoszone przez opozycję. Ustawa trafi teraz do Senatu. Uważamy, że mający większość posłanki i posłowie PiS z Marszałkiem Sejmu włącznie procedując ustawę naruszali regulamin i dobre obyczaje parlamentarne.

W efekcie uchwalona została ustawa, która jest niekonstytucyjna i będzie zaskarżona do Trybunału Konstytucyjnego, co spowoduje nasilenie się kryzysu trwającego od grudnia ubiegłego roku. Ponadto nie realizuje ona zaleceń Komisji Weneckiej, co będzie miało duże znaczenie w ocenie praworządności w Polsce na arenie międzynarodowej.

Należy uznać, że celem nowej ustawy jest podporządkowanie Trybunału Konstytucyjnego większości sejmowej i organom władzy wykonawczej, co stanowi poważne naruszenie zasady trójpodziału władz.

Nowa ustawa między innymi wprowadza zasadę, że Trybunał będzie rozpatrywał sprawy w kolejności wpływu lub zgodnie z wolą prezydenta, co umożliwi prezydentowi manipulowanie terminami rozpraw i w efekcie znaczny wpływ na pracę Trybunału.

Wprowadzano prawo weta w sprawach, w których Trybunał orzeka w pełnym składzie. Grupa sędziów może doprowadzić do odroczenia i dalej umorzenia sprawy, co spowoduje blokowanie pracy Trybunału. Jest to tym bardziej groźne, że o tym, czy dana sprawa ma być orzekana w pełnym składzie ma decydować m.in. prezydent.

O publikacji wyroków Trybunału ma decydować premier, co pozwoli na cenzurowanie wyroków, już zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Ustawa osłabia rolę Trybunału i w znacznej mierze podporządkowuje go władzy wykonawczej i większości sejmowej. Uważamy, że nastąpiło jawne pogwałcenie zasady trójpodziału władzy oraz zamach na niezależność niezwykle ważnego organu kontroli sądowej stanowionego w Polsce prawa, co jest zdaniem Razem nieakceptowalne.

Wyrażamy niniejszym sprzeciw wobec kolejnego kroku w stronę autorytarnego charakteru władzy w kraju i zwracamy się do Senatu oraz Prezydenta RP o odrzucenie ustawy w całości. Apelujemy również o realizację zaleceń Komisji Weneckiej, przede wszystkim niezwłoczną publikację wyroków Trybunału Konstytucyjnego.